بسیاری از پروندهها هنوز باز است
تاریخ انتشار: ۱۶ بهمن ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۰۲۳۵۵۶
به گزارش خبرنگار سینمایی خبرگزاری آنا، فیلم «پرونده باز است» که گفته میشود آخرین ساخته کیومرث پوراحمد است در فجر ۴۱ با نقد گسترده بازی نسل جوان برای طرح یکی از مهمترین آسیبهای اجتماعیشان همراه شد.
کانون اصلاح و تربیت، خیابان، کوچههای تنگ محلات قدیمی، دخترک همسایه، کفترها، چاقوی باغبانی، هندوانه غرق در خون.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
تنها مرور سریع تمامی این تصاویر میتواند سوژه فیلم را کامل بیان کند. قتل در زیر ۱۸ سال و حکم قصاص. اینبار دلمان قرار است بیش از مقتول برای قاتل بسوزد. قرار است به حدی قاتل با معرفت و با مرام جلوه داده شود که یادمان برود کسی را کشته است و در دنیای احتمالات، در دنیایی که شرایط میتواند هر اتفاقی را رقم بزند، هیچ کس نه قاتل و نه مقتول نه زندانی و نه زندانبان، مقصر نیست. همه تقصیرکارند و در تمامی مشکلات سهم دارند.
کیومرث پوراحمد فیلم خود را به جشنواره فجر ۴۱ ارسال کرد، اما به گفته تهیه کننده این فیلم علی قائم مقامی که در نشست خبری قبل از پاسخ به سؤالات نام دقیق رسانه را جویا میشد، این کارگردان حضور نیافت و نخواست پاسخگوی سؤالی در خصوص آخرین ساخته خود باشد.
اتمسفر حق به جانبی تهیه کننده و بازیگران نیز چربید و نقدهای بسیاری از نوع نگاه به آسیب اجتماعی قتل و اینکه از سوژهای در آن سالها اقتباس شده تا بازی نقش اول زن مطرح شد. نقدهایی که البته یا پذیرفته نشد و یا پاسخ این بود که شرایط اینطور اقتضا میکرد.
** تلاش برای نسل سازی یا امضای بد پای آخرین کار
به گفته قائم مقامی این فیلم بعد از ۴۷ سال فعالیت هنری، آخرین ساخته کیومرث پوراحمد یکی از کارگردانان پیشکسوت کشور است. کارگردانی که نسل ۶۰ آرزوی بازی در فیلمهایش را دارد و نسل ۷۰ و ۸۰ با کرنش از او یاد میکند. اما به تعبیر تهیه کننده، این کارگردان دلایلی داشت که در نشست خبری حضور نیافت. نشستی که البته با بی پاسخ ماندن بسیاری از سؤالات و تلاش مجری برای به حرف کشاندن عوامل جهت ثبت در رسانهها همراه شد. شاید مجری ناخواسته اظهارات عوامل را وارد اخبار ساخت و با این وجود پرونده این فیلم را هم باز گذاشت.
فرهاد نقش اول این فیلم از همان گروه سنی که ما به عنوان نسل زد میشناسیم، همانهایی که میگویم بسیار بی خیالتر از گرفتار کردن خودشان در پیچ و خم زندگی هستند، اتفاقاً بسیار گرفتار است. بازی «پویا فتحی» در این فیلم یک سر و گردن بالاتر از پسرهای هم سن و سال اوست و وقتی میگوید: «برای تک تک صحنهها کارگردان او را مینشانده، توضیح میداده و میگفته چه میخواهد»، این سؤال در ذهن مخاطب شکل میگیرد که پوراحمد خواسته در آخرین فیلم خود نسل هنری تربیت کند یا امضای بد و کج و معوجی زیر پای آخرین کارش زده است.
فرهاد از مسئولان زندان، از پدر، از دختر همسایهای که عاشق اوست و از رفیق بامرامش در زندان حمایت میشود. قهرمانی است دلسوخته که همیشه بدشناسی میآورد و مهمترین آن قتل یک رقیب عشقی است. از قضا در این فیلم رقیب عشقی فرهاد پسر معتاد و بیمسئولیتی است که نه درس میخواند و نه سر کار میرود و از قضا او نیز از سوی پدر و مادر حمایت میشود. نتیجه این مواجه حذف آدم بدِ داستان توسط آدم خوب داستان است.اما باید پای کاری که کرده است، بایستد بنابراین قصاص در انتظار اوست.
در کانون اصلاح و تربیت گرفتاریهای بدتری که بخشی از آن شاید به دلیل شرایط جامعه سربسته گفته میشود، در انتظار فرهاد است. «مهبد جهان نوش» در نقش پسری که یک زندان از دست او عاصی است میگوید: «من برای اینکه بتوانم به نقش برسم در خیابانها دعوا میکردم و با بچههای کانون صحبت میکردم. حتی خواستم مدتی کانون بروم که مانعم شدند.»
دوست فرهاد، بازی ضعیفی دارد. پسرکی است دوست داشتنی که شجاعت کافی در دفاع از خود را ندارد. «متین ستاری» میگوید: «من بارها تست را رد شدم، اما دوباره شروع کردم و امیدوارم مرم از بازیام راضی باشند.»
** بازی بد در خبرگزاری
اما مهمترین نقدی که بر این فیلم روانه شد در خصوص نوع پرداخت به رسانه بود. هر چند دخالت دادن رسانه در فضای فیلم و آوردن نام خبرگزاری ایلنا یکی از اتفاقات کمتر تجربه شده در سینمای ایران است، اما شکل ناشیانه آن ذوق مخاطب را کور کرد.
تهیه کننده فیلم در پاسخ به آنا صراحتاً اعلام کرد که هیچ مشاور رسانهای برای این فیلم نداشته و چهار روز فیلمبرداری در خبرگزاری کار ایران با همفکری خبرنگاران آنجا و اقتضائات آن زمان یعنی سال ۹۰ ساخته شده است.
اما این پاسخ بیشک قانع کننده نیست از راحتی ورود و خروج بازیگران به خبرگزاری تا نوع فعالیت خبرنگار که بدون فکر و مستندات خبر بخشش فرهاد را منتشر میکند و حتی دبیر او نیز با توجه به التهاب موضوع هیچ مستندانی از آن نمیخواهد، از تبلیغ بد رسانه به دلیل بیمبالاتیهای مکرر و حتی مشارکت کارکنان خبرگزاری در زندانی دادن فراری و از اینکه خبر بخشش یک قاتل تیتر یک خبرگزاری کار میشود، همگی اشتباهاتی بود که نه به اقتضائات زمانی ارتباطی داشت و نه در دنیای رسانه واقعیت دارد.
شادی مختاری از بازیگران دهه ۷۰ انتقادها به بازی خود به عنوان خبرنگاری که خواهر مقتول است، را نپذیرفت و گفت: «این نظر منتقدان است و نظرشان محترم. اگر کارگردان کار را دوست نداشته باشد، بارها و بارها کار تکرار میشود.» وی نه تنها دوست داشتن و رضایت مردم از کارش را بی اهمیت جلوه داد بلکه به صورت ضمنی ایرادات کار را متوجه کارگردان کرد.
اما پوراحمد با وجود تلاشی که در طرح آسیبهای اجتماعی متوجه نسلهای جوان و نوجوان کرده است، در غیاب خود پرونده فیلمش را باز گذاشت. هیچ کدام از پاسخها پیرامون این فیلم قانع کننده نبود و از انتخاب یا اقتباس سوژه که از سوی تهیه کننده انکار شد، تا بسیاری از موضوعاتی که ذکر آن رفت همچنان بیپاسخ است. آیا پوراحمد معتقد به این موضوع است که بسیاری از پروندهها در آسیبهای اجتماعی همچنان باز است و نمیتوان برای آنها کاری کرد؟
انتهای پیام/
منبع: آنا
کلیدواژه: پرونده باز است کیومرث پوراحمد جشنواره فجر دهه فجر 1401 تهیه کننده
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت ana.press دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «آنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۰۲۳۵۵۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
«جعبه سیاه» آدمها رو میشود/ چالشهایی که گاهی از دست مهمان برنامه در میرود
در پرواز از همان لحظهای که هواپیما میخواهد پایش را از زمین بردارد و اوج بگیرد، تا وقتی که بخواهد فرود بیاید، تمام ریز و درشت اطلاعات از قبیل ارتفاع، زمان، سرعت و صدا در قطعهای به نام جعبه سیاه ثبت و ضبط میگردد. جعبه سیاهی که قرار است در روز مبادا یعنی زمانی که حادثه ناگوار برای سرنشینان هواپیما افتاد، به کار آید.
حال این «جعبه سیاه» مقابل آدمهایی قرار گرفته، که نه در روز مبادا بلکه الان پرده از راز مگوی چهرهها بر میدارد. صحبتهایی که بخشیاش در تدوین کار حذف شده و به پخش نرسیده است و بخشهایی که برای اولینبار مقابل دوربین گفته شده است.
محمدهادی خفاجی، کارگردان برنامه «جعبه سیاه» شبکه افق درباره هدف از تولید برنامه گفت: هدف «جعبه سیاه» نزدیک شدن به آدمهایی بوده، که هم مشهورند و هم مقبول. شاید اغلب برنامهها برای گفتگو بیشتر به سراغ افراد مشهور بروند. اما اینکه آن فردِ مشهور چقدر قابل الگوبرداری باشد و چقدر حرکت مفیدی در زندگیاش کرده باشد، در «جعبه سیاه» حائز اهمیت بوده است.
خفاجی با بیان اینکه «جعبه سیاه» جزو برنامههای تاک شوست، ادامه داد: سعی شده جنس برنامه متفاوت شود. یعنی به سمت فرم حرکت کند و شکل گفتگو صمیمانه، آزاد، چالشی و پر ریتم باشد.
این کارگردان تلویزیونی در پاسخ به این سوال که اگرچه «جعبه سیاه» میخواهد وارد حریم مصاحبه شوندهها شود، ولی از سبک کاری آقای عضد (طناز بودنش) پیداست که نمیتوان انتظار یک گفتوگوی چالشی را داشت، افزود: جنس کار برنامه طنز است. به همین دلیل، امیر عضد را انتخاب کردیم. ماجرا از این قرار بود که ما بتوانیم به آدمها نزدیک شویم. یعنی با فراهم کردن فضای طنز در جلو و پشت صحنه صمیمیت ایجاد کنیم و مصاحبه شونده صحبتهایی که را که پیش از این مقابل هیچ دوربینی بیان نکرده، به زبان بیاورد. «جعبه سیاه» شکل گرفت، تا هم گفتگو شیرین باشد و هم فضای راحتی برای طرف مقابل فراهم شود.
وی ادامه داد: ما سوالات را پیشروی مهمانان میگذاشتیم و بر این باوریم که هر سوال یک کلید برای رسیدن به ماجرایی در ذهن مهمان است. وقتی کلید را از مهمان میگرفتیم، سوالات چالشیمان شروع میشد. برای همین، ضبط هر برنامه حداقل چهار ساعت طول میکشید. نزدیک به سه ساعت و چند دقیقه راش مفید تولید و بهترین قسمتها در تدوین انتخاب میشد. امیر عضد در برنامه نقش طنز را به عهده دارد. اغلب بخشهایی که با مهمانان چالش شده جلوی دوربین نیست و فقط خروجی آن پخش میشود. چون «جعبه سیاه» ماهیت طنز دارد، ما طنزش را جلوی دوبین نگه داشتیم و بخشی از چالشش را حذف کردیم.
خفاجی در پاسخ به این سوال که آیا قسمتی بوده که مهمان برنامه بگوید نمیخواهم این بخش صحبتم پخش شود، تصریح کرد: بله، فت و فراوان. تا جایی که بتوانیم سعی میکنیم آنها را قانع کنیم. اما موقعی هم بوده که مهمان آنقدر گرم صحبت شده و در فضای صمیمی برنامه غرق شده است که چیزی گفته، اما بعد از ضبط از ما در خواست کرده تا آن را حذف کنیم و گفته اگر این بخش صحبتم را پخش کنید، برایم بد میشود. البته چالش ما به صورت اعترافگیری نبوده است. معمولاً با صمیمیت با مهمان گفتگو کردیم. حتی در محیط پشت صحنه این صمیمیت دیده میشود. مثلاً در برنامه تعاملی بین من و امیر عضد دیده میشود، که در تدوین حذف نکردیم.
کارگردان برنامه «جعبه سیاه» در پاسخ به این سوال که آیا کدورتی هم برای مهمانان «جعبه سیاه» پیش آمده؟ مثلاً وقتی در انتهای گفتگو کفن مقابل مهمان برنامه گذاشته شد، باعث ناراحتی نشد؟ توضیح داد: کم، اما پیش میآید که ناراحت شوند. حتی یکی از مهمانان رسماً قهر کرد. در واقع، برنامه مواجهه آدمها با سوالات است. حتی اگر فردی از برنامه ناراحت شده، به دلیل ماهیت «جعبه سیاه»، ناراحتیاش را در خروجی کار میبینید. اگر اتفاق بامزهای هم در پشت صحنه افتاده، مخاطب آن را در خروجی میبیند.
وی با بیان اینکه تعداد مهمانانی که دچار کدورت شدند، در حد سه چهار نفر بودند، افزود: اغلب مهمانان از بخش پایانی برنامه استقبال کردند.
خفاجی در پاسخ به این سوال که از آنجایی که تولید برنامه «برمودا» جلوتر از برنامه «جعبه سیاه» بوده، فرم این برنامه شبیه برنامه «برمودا» است، گفت: ما در پیش تولید «جعبه سیاه» بودیم، که «برمودا» روانه آنتن شد. ما سعی کردیم از لحاظ طراحی دکور، آیتم محور بودن، نوع بازیها و فرم تغییراتی در برنامه ایجاد کنیم، تا شباهتها به حداقل برسد. حتی از آنجایی یکسری مهمانان «برمودا» در لیست مهمانان برنامه ما بود، آنها را حذف کردیم. به علاوه با استفاده از یک مجری که چندان چهره نبود، سعی کردیم حال و هوای متفاوتی را ایجاد کنیم.
این کارگردان در پاسخ به این سوال که آیا لازم است هر شبکه برنامه گفتگو محور داشته باشد؟ بیان کرد: بیشتر برنامهها گفتگو محور هستند و این قالب جزو فرمهای رایج تلویزیون است. مهم این است گفتگو از فضای مرسوم و کلیشهای خارج شود و صحبتهای بیان شده در فرمی مناسب جذابیت لازم برای همراهی مخاطب را داشته باشد.
باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری رادیو تلویزیون